Sürekli Görev Harcırahı (Yolluk)
Değerli hocalarım merhaba;
Malumunuz üzere 6245 Sayılı harcırah kanununa dayanarak 657 ye tabi memurlara yer değiştirme, yol masrafı, aile masrafı ve günlük yevmiye adı altında yolluk ödenmektedir. Harcırah Kanununda bu ücretlerin bütçe kanununda belirlenen "yevmiye" üzerinden ödenmesi hükme bağlanmış. Memur için yevmiyenin 20 katı şeklinde. Bütçe kanunu ekindeki cetvelde ise 2022 yılı için yevmiye ücreti 102 TL öngörülmüştür. Yani bunu yazmamın sebebi hesap basit, kanun metninde belirtilmiş.
İşin özü şu ki; devletin hesabıyla memura verilen tayin ücreti gerçek hayatta nakliye masraflarının üçte birine denk geliyor.
Bu durum dava edilebilir mi? Dava açılırsa hesap yöntemine mi açılmalıdır?
Saygılarımla
Cevap: Sürekli Görev Harcırahı (Yolluk)
Düz mantıkla kanuna karşı doğrudan bireysel dava açılmaz. Anayasa mahkemesine kanun maddelerinin iptali için dava açılabilir. Açabilecek kişi ve kurumlar kanunda sayılıdır. Ya da kuruma dava açılır. Dava reddolur. Tüm itiraz, temyiz yolları da olumsuz sonuçlanırsa Anayasa mahkemesine bireysel başvuru yoluyla dava açılabilir. Oradan da ret kararı gelirse AİHM yolu kalır. O da tazminata hükmeder eğer haklıysanız.
Cevap: Sürekli Görev Harcırahı (Yolluk)
Dava açılsa bile, Kanun ile belirlenen hesaplamanın aksine bir durum çıkmaz.
Mesela, Önceden 657’ye bağlı memurlara ödenen doğum yardımı ödeneği, ilgili kanunun 207 maddesine dayanılarak hesaplanıyordu. Memurlara ödenecek doğum yardımı, 2500 gösterge rakamının aylık katsayıyla çarpılması sonucu bulunuyordu. Ancak artık memur doğum parası hesaplama yöntemi kullanılmıyor. 633 sayılı Kanun Hükmünde Kararname yürürlüğe girdiğinden beri memurlar, herkes gibi sabit yardım alıyor. Bu yardım; birinci çocuk için 300 TL, ikinci çocuk için 400 TL ve sonraki her çocuk için 600 TL olarak ödeniyor. Öğretmen, polis, doktor, hemşire gibi kamu meslekleri için bu miktar değişmiyor ve eşit ödeniyor.
Bu verdiğim örnekte birinci hesaplama da, ikinci hesaplama da çocuğun doğum masraflarını karşılamıyor.
Çocuğun doğum masrafları ilk hesaplamaya göre farklı maaş alan için farklı değil. Dolayısıyla birinci hesaplama mantığa uygun değil.
Ama ikinci hesaplama da mantıklı değil. Bir çocuğun masrafı sonraki çocuk olduğu için de artmıyor. Birinci, ikinci ve üçüncü çocuğun her birinin masrafı yaklaşık aynı olsa da, birincisine 300 TL, ikincisine 400 TL, üçüncü ve sonrakilere 600 TL takdir edilmiş, bu hükümetin "en az üç çocuk" politikasının sonucu.
Ve 600 TL bile bir çocuğun doğumunun getirdiği ek maliyeti karşılamaz.
Dolayısıyla bu tarz ödemeler, adındaki masrafların tamamını karşılama iddiasında da değil.
Cevap: Sürekli Görev Harcırahı (Yolluk)
Değerli hocalarım cevaplarınız için teşekkürler. Anayasanın 125. Maddesinin 7 nci fıkrasında idarenin eylem ve işlemleriyle sebep olduğu zararı ödemekle yükümlü olduğu hükmü dayanak olamaz mı? Örneğin görevden el çektirilen yani açığa alınıp da sonra göreve iade edilen memurlara bu madde fıkrasına dayanarak tüm ödemeleri yapıldığını biliyorum. Burada da zorunlu olarak yer değiştiren bir memur var ve idarenin tasarrufuyla böyle bir külfete maruz kalmış. İdare mahkemesi hesap yöntemi kanuna uygun kardeşim diye kanunla bağlı kalabilir. Bu bir ihtimal ama Anayasanın yukarıdaki hükmünü dikkate alıp işlemi iptal edemez mi? Benzer örnekle karşılaşan var mı?