İşten çıkarılma - Kıdem tazminatı

öncelkle merhabalar;
ben 26.06.2008 tarihinde bı gıda sektöründe çalısmaya basladım. 05.11.2009 tarihinde sarılık teshısıyle hastanede yattım hepati b geçırıyordum. yaklasık 3 ay raporluydum ve raporlarımı sürekli iş yerine faxlıyordum. 10.03.2010 tarihinde raporum bitti doktorumdan 'gıda sektöründe calısmasında hıcbır sakınca yoktur' dıye rapor aldım yanı hepatıtım gecmıstı. 11.03.2010 tarihinde iş yerime gittim, bana sadece uzun süre raporlu sürenın uzulugudan dolayı işten cıkarıldıgım söylendi ve sadece kıdem tazmınatı olarak 1 MİLYAR 600 MİLYON verildi. 4 aydır gıda sektöründe iş arıyorum fakat çalısma belgemdeki 4857 sayılı iş kanunun 25\1 maddesinden dolayı işe alınmadıgımı yenı anladım. internetten arastırdıgım kadarıyla `;4857 sayılı İş Kanunu'nun 25. maddesinin 1. bendinin (a) fıkrasında; "İşçinin kendi kastından veya derli-toplu olmayan yaşayışından yahut içkiye düşkünlüğünden doğacak bir hastalığa veya sakatlığa uğraması halinde, bu sebeple doğacak devamsızlığın ardı ardına üç iş günü veya bir ayda beş iş gününden fazla sürmesi hainde" aynı maddenin (b) fıkrasında da; "İşçinin tutulduğu hastalığın tedavi edilemeyecek nitelikte olduğu ve işyerinde çalışmasında sakınca bulunduğunun Sağlık Kurulu'nca saptanması durumunda" işverene işçinin iş sözleşmesini ihbar öneli veya ihbar tazminatı vermeksizin, kıdem tazminatı ödenmek şartıyla fesih etme hakkı verilmektedir. yaziyordu. şimdi sorum şu
çalısabılır raporu aldıgım halde benı sadece kıdem tazmınatıyla cıkarma hakları varmı? calısma belgemdekı gerceklıgı bulunmayan madde için ne yapmam gerekıyor? ssk dökümümde işten çıkma sebebim gözüküyorsa ne yapmam gerekiyor? ve iş yerine tazminat açma hakkım varmı ihbar tazmınatımı alabılırmıyım?
ve so bırsey daha var bu işyeri bıze sözlesme imzalatmak iştiyordu sözlesmeyi imzalamayanların evlerinden uzaklara transferi yapılarak tazmınat vermemk için işten istifa etmeleri saglanıyordu. kafama takılan su sözlesmedekı bı maddedede; işten cıkıldıgı takdırde 2 sene boyunca turkiye genelınde hiçbi gıda sektörunde calısılmayacak dıye yazıyordu. ben bundan dolayı ımzalamadım, sımdı benım calısma belgemdekı gecersız olan madde sayesınde benım gıda sektörunde calısmam engellenmıs oldu bir nevi istediklerini gerçeklestırmıs oldular. çalısma belgesındekı maddeyı degıstırebilirmiyım?

yapabileceğiniz çok şey vardı aslında ama imaladığınız belge sayesinde haklarınızı kaybetmişsiniz. haksız yere işten çıkarıldığınız için dava açmanız gerekiyordu imzaladığınız metni en azından iyi anlamanız gerekiyordu geçmiş olsun patronun oyununa gelmişsiniz gibi görünüyor. bu arada rapor süresinin uzunluğundan dolayı sizi çıkartmaları normal bunun açıkca belirtilmiş olması lazım yalnız bu bilgiye diğer patronlar nasıl ulaşıyor onu bilmiyorum bilen biri bizi aydınlatsın.

Cevaplayabileceğimi umduğum 2 sorunuz için düşüncemi belirtmek istiyorum:

İşten çıkarılmanız hususunda;
İş Kanunu'nun 25 maddesini dikkatle incelerseniz "(a) alt bendinde sayılan sebepler dışında işçinin hastalık, kaza, doğum ve gebelik gibi hallerde işveren için iş sözleşmesini bildirimsiz fesih hakkı; belirtilen hallerin işçinin işyerindeki çalışma süresine göre 17 nci maddedeki bildirim sürelerini altı hafta aşmasından sonra doğar." cümlesini göreceksiniz.Bu hükümle beraber durumunuzu değerlendirildiğinde,17. maddede sizin için 4 haftalık bir ihbar önelinin söz konusu olduğunu görüyoruz.Çünkü İK 17 " b) İşi altı aydan birbuçuk yıla kadar sürmüş olan işçi için, bildirimin diğer tarafa yapılmasından başlayarak dört hafta sonra..." demektedir.Yani işveren için bildirimsiz fesih hakkı bu 4 haftanın üzerine 6 hafta daha eklendikten sonra doğacaktır.Verdiğiniz tarihleri baktığımızda söz konusu hakkın doğduğunu görüyoruz.Bu durumda ihbar tazminatı alamazsınız.Direkt olarak sorunuza cevap olarak şöyle söyleyebilirim,25.maddenin başlığı "işverenin haklı nedenle derhal fesih hakkı" olmasını da göz önünde bulundurursak;çalışabilir raporu alsanız dahi işverenin sizi kıdem tazminatınızı ödemek şartıyla işten çıkarma hakkı vardır.Çünkü burada işe devamsızlığınız 25. maddede öngörülen süreleri aşmış ve bu durum işverene ihbar öneli vermeksizin haklı nedenle derhal fesih hakkı vermiştir.İhbar öneli olmadığı için işveren için ihbar tazminatı ödemek zorunluluğu da yoktur.

Dikkatimi çeken bir diğer sorunuz "bıze sözlesme imzalatmak iştiyordu sözlesmeyi imzalamayanların evlerinden uzaklara transferi yapılarak tazmınat vermemk için işten istifa etmeleri saglanıyordu."du.Durumunuzu açıklığa kavuşturan madde İş Kanunu'nun 22. maddesidir:"İşveren, iş sözleşmesiyle veya iş sözleşmesinin eki niteliğindeki personel yönetmeliği ve benzeri kaynaklar ya da işyeri uygulamasıyla oluşan çalışma koşullarında esaslı bir değişikliği ancak durumu işçiye yazılı olarak bildirmek suretiyle yapabilir. Bu şekle uygun olarak yapılmayan ve işçi tarafından altı işgünü içinde yazılı olarak kabul edilmeyen değişiklikler işçiyi bağlamaz. İşçi değişiklik önerisini bu süre içinde kabul etmezse, işveren değişikliğin geçerli bir nedene dayandığını veya fesih için başka bir geçerli nedenin bulunduğunu yazılı olarak açıklamak ve bildirim süresine uymak suretiyle iş sözleşmesini feshedebilir. İşçi bu durumda 17 ila 21 inci madde hükümlerine göre dava açabilir." Kısaca : İşverenin bu şekilde işçilerin evlerinden uzaklara transferinin yapılması çalışma koşullarında esaslı değişiklik sayılır ve maddede de belirtilen prosedür içerisinde geçerlilik kazanır.İşçiler yazılı olarak ve 6 gün içerisinde bu uzak yerlere transferi kabul etmedikçe değişiklik işçiyi bağlamayacaktır.İşveren bu kabul etmemeye rağmen değişikli yapacaksa bu değişikliği 18. maddede belirtilen geçerli bir sebebe dayandırmak ve durumu yazılı olarak açıklamak zorundadır.Tabi bu durumda dahi işveren bildirim sürelerine uymak zorundadır.Böyle bir durumda da sözleşmesi feshedilen işçinin hakları son bulmaz 17-21 maddlere göre işçi hakkını yine arayabilir.

Son olarak "işten cıkıldıgı takdırde 2 sene boyunca turkiye genelınde hiçbi gıda sektörunde calısılmayacak dıye yazıyordu. ben bundan dolayı ımzalamadım, sımdı benım calısma belgemdekı gecersız olan madde sayesınde benım gıda sektörunde calısmam engellenmıs oldu" durumunu değerlendirmek istiyorum.

İş akdinin devamı süresince işçinin işverenle rekabet etmemesi sadakat yükümlülüğü içerisinde değerlendirilir.Yani firma sırlarını saklamak,kendine has üretim ve bilgi teknolojileri ile ilgili haklarını ihlal etmemek,bunları başka firmalarla paylaşmamak gibi yükümlülükler sadakat yükümlülüğüdür.

Buna karşılık taraflar iş ilişkisi devam ederken sözleşmenin bitiminden sonra işçinin rekabet etmeyeceğine ilişkin bir hükmün iş akdine konulmasını veya bu konuda bir rekabet yasağı sözleşmesi (size imzalatılmak istenen sözleşme benzeri bir sözleşmedir) yapılmasını kararlaştırabilirler.İş akdi sona erdikten sonra rekabet etmeyi engelleyen bir borcun varlığı ancak sözleşme ile kararlaştırıldığı takdirde mümkündür.Sözleşme ise karşılıklı ve birbirine uygun irade beyanları ile ortaya çıkan bir hukuki ilişki olduğundan siz istemedikçe böyle bir sözleşmenin ne surette olursa olsun geçerlilik kazanması mümkün değildir.

Bir şekilde böyle bir sözleşmeyi imzalamış olsanız dahi yine de bu sözleşmenin geçerli olması için bazı şartlar gereklidir.Buna göre :
Sizin gıda sektöründe çalışmamanızda işverenin korunmaya değer bir mefaati olmalıdır ki bu sözleşme geçerli olsun.Mesela siz Coca-Cola'nın o meşhur gizli formülünü bilen birisiniz diyelim ve bu firma sizi işten çıkardı.Böyle bir durumda rekabet etmeme borcu olabilir.Çünkü sizin üretim sırrını bilmeniz ve o sektörde çalışmanız eski firmanıza zarar verir.Böyle bir durumda dahi bu ve benzeri bilgileri kullanmanızdan eski firmanız önemli bir zarar görecek değilse rekabet yasağı sözleşmesi yine geçerli olmaz.

İkinci olarak getirilecek rekabet yasağı sözleşmesi ile getirilen rekabet - çalışma yasakları işçinin ekonomik geleceğini tehlikeye sokacak yasaklar olmamalıdır.Buna göre genel ve sınırları belirsiz bir çalışma yassağı içeren sözleşme hükümleri geçersizdir.Eğer ekonomik geleceğiniz hakkaniyete aykırı bir şekilde tehlikeye sokuluyorsa bu sözleşme geçersizdir.Bu konuda Yargıtay2ın tam da sizin durumunuza uyan bir kararını inceleyebilirsiniz.Karar numarası : Yargıtay 9. Hukuk Dairesi,6.7.1999,8262/12073.

Sonuç olarak :Çalışmanızı engellemiş olamazlar.Çünkü bana göre bu sözleşme geçersiz bir sözleşmedir.Herhangi bir yerde işe başladığınızda size açılabilecek bir tazminat davasında böyle bir savunmayla davacının davasının reddedilmesini sağlayabilirsiniz.Hatta bu sözleşme ile uğradığınız zararları dahi tazmin ettirmek imkanına sahipsiniz.

Imzaladaginiz belge yüzünden ,Faydalanamayaksiniz sanirim.