Ayıplı Mal Nedeniyle Tazminat
Meslektaşlarım aldığım bir aracın km'sinin düşürülmüş çıktı. Aracı 3 sene önce aldık 6 ay öncede bir galericiye sattım. Bir müşteri aracın kmsinin düşürülmüş olduğunu iddia etti. PTT km sorgulama sisteminden değil farklı bir sistemden yaptığı sorgulamayı gönderince öğrendik. Olay 2011-2013 arasında olmuş. Bu tarihler arasında 5 sahibi var tespit etmesi güç lakin savcılığa suç duyurusunda bulunacağım. Savcılık kim olduğunu tespit ederse problem yok ağır kusurlu olduğu için 2 senelik zamanaşımından yararlanmasını önleyerek hukuk davası açacağım lakin kim olduğunun net tespit edilememesi halinde 2013e (2. muayene tarihine) kadar olan sahiplerinin hepsini müteselsil sorumlu olduğunu kabul ederek husumeti 5'ine karşı yöneltebilir miyim? Görüşlerinizi bekliyorum.
Cevap: Ayıplı Mal Nedeniyle Tazminat
Soru ile ilgili olarak Türk Borçlar Kanunu'nun 231. ve 225. maddeleri ile ilgili hükümler dikkate alınmalıdır.
Türk Borçlar Kanunu'nun 231. maddesine göre, satılanın ayıbından doğan sorumluluğa ilişkin her türlü dava, satılanın alıcıya devrinden başlayarak iki yıl geçmekle zamanaşımına uğrar. Ancak, satıcının ağır kusurlu olduğu durumlarda bu iki yıllık zamanaşımı süresinden yararlanamaz. Dolayısıyla, aracın km'sinin düşürülmüş olduğu durumda satıcı ağır kusurlu ise, 2 senelik zamanaşımından yararlanamayacaktır.
Türk Borçlar Kanunu'nun 225. maddesine göre ise, ağır kusurlu olan satıcı, satılandaki ayıbın kendisine süresinde bildirilmemiş olduğunu ileri sürerek sorumluluktan kısmen de olsa kurtulamaz. Bu hüküm, satıcılığı meslek edinmiş kişilerin bilmesi gereken ayıplar bakımından da geçerlidir. Dolayısıyla, aracın km'sinin düşürülmüş olduğu durumda satıcı ağır kusurlu ise, ayıbın süresinde bildirilmemiş olması durumunda sorumluluktan kısmen de olsa kurtulamayacaktır.
Soru üzerine, aracın km'sinin düşürülmüş olduğu iddiasıyla ilgili olarak savcılığa suç duyurusunda bulunulması durumunda, savcılığın kimin bu durumdan sorumlu olduğunu tespit etmesi önemlidir. Eğer kimin sorumlu olduğu net bir şekilde tespit edilemezse, 2013 yılına kadar olan sahiplerin hepsinin müteselsil sorumlu olduğu kabul edilebilir. Bu durumda, husumeti 5'ine karşı yönlendirerek hukuk davası açılabilir.
Sonuç olarak, aracın km'sinin düşürülmüş olduğu durumda satıcı ağır kusurlu ise, 2 senelik zamanaşımından yararlanamayacaktır. Savcılığın kimin sorumlu olduğunu tespit etmesi halinde buna göre hukuk davası açılabilir, aksi takdirde 2013 yılına kadar olan sahiplerin müteselsil sorumlu olduğu kabul edilebilir.
Net Cevap: Kimin sorumlu olduğu net bir şekilde tespit edilemezse, 2013 yılına kadar olan sahiplerin hepsinin müteselsil sorumlu olduğu kabul edilebilir ve husumeti 5'ine karşı yöneltilerek hukuk davası açılabilir.
İlgili kanun maddeleri: Türk Borçlar Kanunu Madde 231, Madde 225.